Słyszałeś o storytelling? Wiele osób myśli, że korzystają z niego wyłącznie duże firmy, gracze z dużym kapitałem, zespołem marketingu i agencją reklamową do dyspozycji. Nic bardziej mylnego. Storytelling jest dostępny dla każdej firmy czy osoby. Jest to bardzo wdzięczne, skuteczne narzędzie. Może być też bardzo tanie.
Nie bez powodu ze storytellingu korzystają z sukcesem marki i znane osoby. Storytelling skutecznie może pomóc przebić się firmie, czy osobie przez szum informacji, zawładnąć wyobraźnią odbiorców. Może wynieść twoją firmę, restaurację ponad konkurencję. Ostatecznie dobry storytelling przyczynia się do zmiany klientów, gości w ambasadorów firmy.
Muszę się do czegoś przyznać choć to jest bardzo krępujące a ja nie lubię się przyznawać do niczego. Jestem tym typem, który prędzej spłonie niż okaże jakąkolwiek słabość, a jak już jakąś to oczywiście maskowaną agresją. Po męsku i po polsku, wiadomo. Więc strasznie zazdroszczę jednej osobie talentu, wiedzy, autentyczności, pracowitości również. Najbardziej zazdroszczę jej jednak tego, jak potrafi pisać i że napisała świetną książkę o umiejętności opowiadania historii. Mam na myśli Aleksandrę Więcką. Z Olą znamy się od 25 lat. Dawno temu mieszkaliśmy w Krakowie gdzie zdobywaliśmy swoje pierwsze, poważne doświadczenia zawodowe, łącząc studia i prace. Ola zajmuje się uczeniem jak tworzyć dobry storytelling,
Mówię o Oli bo jestem po lekturze jej książki "Jak mówić o sobie dobrze”. Książkę, jak Ola pisze, skierowanej do kobiet, choć moim zdaniem, jest to pozycja zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn. Niejednemu facetowi, przyda się znajomość tematu, o poruszanego w książce. Znam takich, którzy powinni ją przeczytać kilkukrotnie. Ci z Was drodzy koledzy, którzy będą mieli odwagę po nią sięgnąć, już teraz gratuluję. Jestem przekonany, że wielu z Was zostawi ją sobie na półce.
Oli natomiast zazdroszczę tak bardzo, że już zdążyłem przejrzeć przestrzenie Internetu, w poszukiwaniu, kursów „jak pisać dobrze” i „jak mądrze mówić, aby nie wyszło, że jestem nabzdyczonym palantem”. Z tego drugiego zakresu nic niestety nie znalazłem, ale się nie poddaję.
Książka Oli nie znalazła się w moich rękach przypadkowo. Wyszukałem ją przygotowując dla Was tekst dotyczący storytellingu. W opisym w artykule przypadku, chodzi przede wszystkim o storytelling w restauracji, firmie działającej jako dark kitchen, czy prowadzącą produkcję cateringową. Jeżeli jednak, ktokolwiek z Was wie choć trochę, czym jest storytelling, ten zdaje sobie sprawę, że jego znajomość przyda się dosłownie wszędzie.
Sam stosowałem to co opisuje Ola przez lata. W nie tak piękny i w nie tak poukładany sposób, jak Ola proponuje, ale jednak. Teraz myślę, że za tym storytellingiem, kryła się często tajemnica powodzenia tego co robiłem. Oczywiście nie wszystko mi wychodziło, ale to nie znaczy, że miałem słabe story 🙂 O moich storytellingowych przypadkach przeczytasz więcej poniżej.
Zanim zaczniesz tworzyć storytelling, sięgnij po książkę Oli. Jeżeli potrzebujesz więcej informacji, polecam też Storytelling (nie tylko) w biznesie, autorstwa Dony Norris.
To opowiadanie historii.
W czasach gigantycznej konkurencji, gdy trudno wymyślić coś nowego, gdy mamy świadomość, że już wszystko było, storytelling może zbudować więź z twoim klientem, gościem. Zbudowanie relacji, w której produkt uzyska ludzką twarz, będzie pełen emocji, przebije się przez natłok informacji, zapadanie w pamięć.
Jak pisze Ola w swojej książce:
... storytelling, tłumacząc ten termin z j. ang, jest to po prostu opowiadanie historii. Jednak to tylko część prawdy. Historie porywają, przykuwają uwagę. Jednak historie nie służą tylko rozrywce … opowieści pozwalają zapamiętać informacje, wzbudzają emocje.
Jakich narzędzi używasz aby promować swoją firmę? Czy to jest tylko profil na Facebooku, Instagramie, może korzystasz z promocji w Google? Może dodatkowo masz płatny profil na TripAdvisor? Pewnie wiesz, że w przypadku prowadzenia małego biznesu, lokalnego biznesu gastronomicznego, szereg narzędzi w marketingu jest dla Ciebie niedostępnych lub nieopłacalnych. Być może, jeżeli Twój biznes idzie świetnie, stać Cię na prowadzenie działań PR. Może zatrudniasz agencję do prowadzenia social mediów? To i tak dużo, im mniejsza firma, tym paleta aktywności i narzędzi, które są w jej zasięgu, się zmniejsza. Większość firm w gastronomii pozostaje przy profilu na Facebooku i stronie www.
Czasami pewnie, nie widząc bezpośredniego wpływu na sprzedaż w firmie, powątpiewasz w sensowność tych działań i wydawanie środków. Nic dziwnego, większość niewielkich firm realizuje działania z doskoku, nieregularnie, nie projektując aktywności długofolawowo. Wiele też osób, czy to właścicieli czy managerów, nie ma czasu lub wiedzy aby ustalić, jak będzie się mierzyć wyniki realizowanych działań. Może poza wielkością sprzedaży, lecz jej wzrost lub spadek zależy od wielu czynników. Bardzo często, trudno jest powiedzieć czy zrealizowana aktywność, nawet przy wzroście sprzedaży, była jedyną zmienną, która na nią wpłynęła.
Jeżeli więc szukasz sposobu na porzucenie nieefektywnych działań marketingowych lub zbogacenie komunikacji o świeże treści storytelling jest dla Ciebie. Jeżeli chciałbyś mieć nie gości czy klientów, ale wiernych odbiorców, ambasadorów, pora zastanowić się nad korzystaniem ze storttellingu. Tworzenie angażujących treści, prezentowanie pociągających historii, budowanie relacji daleko wykraczających poza sam produkt, który sprzedajesz nie jest najprostszą rzeczą jaką możesz zrobić. Jest jednak relatywnie tanie. Jest też narzędziem, które dobrze zaprojektowane i wdrożone, może zaistnieć wszędzie. Historia, którą stworzysz może być w każdej części twojej firmy i wyjść daleko poza nią, ugruntować twoją pozycję na rynku.
Opowiadanie historii marki okazało się sukcesem we wszystkich branżach. Jego siła przyciągania i zwiększania zaangażowania sprawia, że jest to jedna z najpopularniejszych technik marketingowych. Dobrze opowiedziana historia może sprawić, że znajdziesz się w top 5 restauracji w głowie swojego gościa, i że ten gość opowie o Tobie lub o twoim produkcie innym. Twój produkt u podstawy jest jak jak każdy inny w segmencie. Dopiero historia którą stworzysz sprawi że stanie się wyjątkowy.
Poproś swoich znajomych, aby Ci powiedzieli o miejscach, które lubią i do których chodzą. Bardzo często pojawi się w odpowiedziach jakaś historia związana z tym miejscem. Od najprostszych, związanych z osobami, które się tam spotyka, przez osobiste historie właścicieli. Może wysłuchasz opowieści o Pani Kasi, która codziennie rano lepi pierogi ze starej rodzinnej receptury, albo o kelnerach, którzy poza pracą, z całym zespołem prowadzą działania nad poprawą jakości jedzenia w okolicznych szkołach. Usłyszysz historie, które zapadną Ci w pamięć, przybliżających nie tylko firmę, ale ludzi, którzy za tym stoją. Nie wymienią miejsc, które się nie wyróżniają, są podobne do siebie.
Czy chcesz zwiększyć zaangażowanie klientów i rozwinąć działalność restauracyjną? Jeśli odpowiedź brzmi tak, opowiadanie historii marki, restauracji jest tym, czego potrzebujesz. W tym artykule przedstawiam wskazówki, które mogą Ci w tym pomóc.
Zanim zaczniesz, koniecznie zdecyduj, kto będzie bohaterem twojej opowieści. Czy to będziesz Ty, czy może twoja rodzina, a może pracownik? Historia, która planujesz opowiedzieć, to nie jest lista produktów czy spis najważniejszych wydarzeń w firmie. W istocie, opowiadanie oznacza używanie narracji, pozwoli Ci to nawiązać kontakt z klientami.
Chociaż ostateczny cel opowiadania o marce jest zawsze ten sam, realizacja może przybierać różne formy. Dzięki artykułom, filmom, zdjęciom, treściom w mediach społecznościowych, współpracą z blogerami, a nawet z kluczowymi odbiorcami Twoich produktów, stworzysz historię. Jej bohaterem będziesz Ty lub inna osoba, która została wybrana do opowieści. Pamięta, że ważne jest, aby klienci mogli się zidentyfikować z Twoją historią. Zanim do tego dojdziesz powinieneś poznać przyszłych odbiorców. Zastanów się co lubią, co cenią i jak możesz dostroić historię marki do ich preferencji. O sposobach komunikacji opracowanej historii, więcej przeczytasz na końcu artykułu.
Celem opowiadania marki jest ożywienie Twojego biznesu restauracyjnego i zaprezentowanie go jako wyjątkowej marki. Nawet jeśli masz dziesiątki konkurentów, z pewnością jest w tobie coś innego. Może nie przychodzi Ci to do głowy teraz, ale zaufaj mi, wystarczy trochę czasu i namysłu. To wyjątkowe coś zapewni, że stworzysz przekonującą historię.
Aby znaleźć swój głos, musisz przeplatać tożsamość marki swojej restauracji z tożsamością grupy docelowej. Na przykład, jeśli prowadzisz restaurację zorientowaną na rodzinę, chcesz, aby Twoje pisanie było przyjazne dla rodziny i podkreślało atmosferę, w jakiej będą się tam spotykać. Jeśli jednak Twoja restauracja jest skierowana do młodszego odbiorcy, np. studentów, możesz wpleść większą ilością humoru, potocznego słownictwa, odniesień do ich doświdczeń. Pamiętaj humor, dowcip, anegdota w Twojej historii jest zawsze w cenie.
Poświęć trochę czasu, aby dowiedzieć się, jaki głos będzie naprawdę reprezentował Twoją restaurację. Jednocześnie pamiętaj, że nie piszesz dla siebie, ale dla swoich klientów.
Nie zwiększysz zaangażowania, nie zbudujesz relacji jeśli czytelnicy nie zrozumieją twoich historii. Ludzie, czytając twoją historię, nie chcą przedzierać się przez techniczne zawiłości i skomplikowane sformułowania. Może Ci się wydawać, że consommé czy flambirowanie zna każdy, ale to może Cię zwieść na manowce. Każda branża jest pełna żargonu! To, co jest potrzebne od opowiadania historii, to płynny przepływ zrozumiałych słów i dobrze napisanych zdań.
Podstawą dobrej historii jest jej zrozumienie przez szerokie grono odbiorców. Używanie skomplikowanych słów lub nadętych zdań może zadowoli Twoje ego, ale ich czytanie nigdy nie jest zabawne. Dobrym sposobem sprawdzenia tego co powstało jest przeczytanie tego na głos. Często możemy zidentyfikować nietrafione, niewłaściwie lub zbędne sformułowania, nadając głos naszym słowom.
Pisanie czy opowiadanie historii tak aby przyniosły efekt, wymaga wysiłku. Oczywiście możesz napisać tekst w 30 min, bez większego planu go opublikować, łudząc się, że jest to storytelling. Nic bardziej mylnego. Oczywiście wszystko możesz, ale prawdopodobnie nie przyniesie to efektów, na których Ci zależy.
Twoja restauracja nie jest jedyną, która próbuje zwiększyć zaangażowanie w opowiadanie historii marki. Aby przebić się przez szum informacji, dotrzeć do odbiorcy, bądź pewien, że twoja historia jest dobrze wymyślona, skonstruowana i napisane.
Dobre historie budzą emocje. Dlatego je pamiętamy. Najlepiej byłoby, gdybyś używał języka, który je wywołuje. Nie jest to bardzo trudne, jest kilka wskazówek, które możesz wziąć pod uwagę w trakcie pisania swojej historii.
Pisząc historię daj się poznać. Wiem, czasami może to oznaczać, że wyjdziesz poza strefę swojego komfortu. Opowiadaj i zapisuj tylko to z czym czujesz się dobrze. Moje doświadczenie mi podpowiada, że prawdziwa historia, nawet trudna, zjednuje nam słuchaczy, czytelników, widzów. Dobrym wprowadzeniem do tego co piszesz, jest opowieść o tym, jak np. zaczęła się Twoja gastronomiczna przygoda. Z czego wynikała, co cię do tego skłoniło, jakie problemy musiałeś rozwiązać, aby być tu gdzie jesteś teraz.
W trakcie prowadzenia swojego biznesu gastronomicznego postępowałem dokładnie tak jak pisze powyżej. Zanim otworzyłem pierwszą restaurację zacząłem pisać bloga, mieszkając jeszcze w Hamburgu. Pisałem o sobie, o swojej pasji i planach otwarcia restauracji. Włączyłem w to historie z Le Cordon Bleu, najstarszej na świecie akademii kulinarnej. Następnie dystrybuowałem swoją historię krok po kroku. W dniu otwarcia znałem już wszystkich ważnych dziennikarzy, blogerów. Wiadomość o otwarciu mojej restauracji pojawiła się w wielu gazetach w Warszawie. Opowieść, która była powielana dotyczyła mojej zawodowej drogi, realizacji marzeń, poszukiwaniu mojego miejsca na ziemi. Wszyscy kochamy prawdziwe historie. Wtrącę tylko, że nic za te publikacje nie musiałem płacić. Więcej o moich początkach posłuchasz w pierwszym odcinku podcastu Mała Wielka Gastronomia
Twoja opowieść to ludzie. Nie zapomnij o tym. Ludzie to nie tylko twoi pracownicy, ale i goście, klienci, lokalna społeczność czy dostawcy. Adresaci twojej historii będą bardziej otwarci na interakcji, jeżeli będą mogli się w jakimś zakresie zidentyfikować z tym o czym piszesz. W rzeczywistości wszyscy mamy podobne wyzwania, problemy, wszyscy myślimy o sukcesie. Jesteśmy do siebie podobni. Wykorzystaj to i nawiąż więź ze swoją grupą docelową.
To co pisze powyżej to nie tylko założenie. Nauka udowadnia, że historie oparte na postaciach, o treści emocjonalnej, powodują syntezę oksytocyny. Oksytocyna jest substancją neurochemiczną, która powoduje, że mózg reaguje empatią, współczuciem, współczuciem, troską i identyfikacją.
Wymyślić historię i ją napisać to tylko część pracy, która musisz wykonać. Najlepsza opowieść nie zmieni niczego, jeżeli nie trafi do odbiorcy, nie zostanie wysłuchana.
Zależnie od tego w jakim punkcie jest twoja firma, czy dopiero ją tworzysz, czy może świętujesz dziesięciolecie istnienia, inne będą możliwości i narzędzia, które możesz wykorzystać do jej rozpowszechnienia. Równocześnie z tworzeniem zrębów historii stwórz plan dystrybucji informacji. Odpowiedz sobie na pytania:
Narzędzia, które są dostępne to oczywiście social media. Jednak warto wyjść poza wirtualny świat. W swoją opowieść możesz wciągnąć gości, którzy Cię odwiedzają. Do opowiadania historii oczywiście namów swoich pracowników Możesz też wykorzystać tak niepozorne narzędzia, jak specjalnie zrobione notatki na papierowych serwetkach. Długofalowo, dobrym pomysłem może się okazać realizacja wydarzeń, które będą historię twojej marki uwiarygadniać. Jeżeli masz możliwości, przemyśl czy warto angażować się w wydarzenia poza lokalem. Jeżeli jeszcze tego nie robisz, zastanów się, czy nie możesz prowadzić bloga. Przykładem dobrze prowadzonego bloga jest ten, prowadzony przez restaurację Bubbles. Zawsze warto zastanowić się, jak z twoją historią dotrzeć do odbiorcy, wykorzystując prasę lub radio. Ciekawe historie są w cenie, twoja też taka może być.
Stosuję storytelling od wielu lat. Przypuszczam, że skłonność do ich budowania powstała w wyniku długoletniej pracy w marketingu. Wyuczyłem się myślenia o tym, że to odbiorca decyduje o sukcesie a moim zdaniem jest stworzenia sposobności do, nazwijmy to, zaprzyjaźnienia się.
Przez okres prowadzenia restauracji często byłem gościem w radio, telewizji czy prasie. Byłem zapraszany ponieważ dziennikarz interesował się tym o czym mówiłem. To nie stało się z dnia na dzień, samo się nie zrobiło.
Przy otwieraniu kolejnej restauracji, zastanawialiśmy się jaką historię opowiedzieć tym razem. Zależało nam, aby restauracja kojarzyła się z rozmową i byciem wśród fajnych osób. Jeszcze będąc w trakcie prac budowalnych, uruchomiliśmy projekt "Stół unplugged". Idea była prosta. W oknie restauracji ustawiliśmy stół. Połowa stołu stała w środku lokalu a pozostała część na chodniku. Każdy mógł się do tego stołu dosiąść i coś zjeść z menu. Siedziałem przy tym stole i zapraszałem do dołączenia. Był tylko jeden warunek, trzeba było wyłączyć telefon i rozmawiać.
Do stołu dosiadało się nawet po 5 osób w tym samym momencie. Nikt nikogo nie znał. Rozmawialiśmy o tym co się dzieje w lokalu, kim jestem i co tutaj robię. Opowiadałem swoją historię a dokładnie historię restauracji. Goście przy stole mówili o sobie, co ich tu sprowadziło, co robią, gdzie pracują. Dzięki akcji rozpoczęliśmy naszą opowieść o Talerzykach, miejscu podróży kulinarnych. Na koniec włączyliśmy do opowieści dania z książki "Król" Szczepana Twardocha. Od pisarza dostaliśmy na to zgodę, był naszym stałym gościem.
Storytelling nie trafia tylko do gości.
Storytelling dobrze przygotowany, powtarzany, utrwalony, przechodzi na Twoich pracowników, staje się częścią firmy, może być częścią jej tożsamości. Twoja historia wychodzi poza firmę, przenosi się z ust do ust, dociera do ludzi. Słyszą ją nie tylko potencjalni goście, ale i potencjalni pracownicy. W czasach braku pracowników, może to być wyjątkowa wartość. Łatwiej zatrudniać firmie, która ma markę, renomę i jest autentyczna. Storytelling może Ci i w tym pomóc.
Powodzenia!
Zdjęcie wykorzystane w artykule: Jason Goodman Unsplash
